Біздің өткеніміз. Бүгінгіміз. Болашағымыз.
«Эмили» медициналық орталығы – Қазақстан Республикасы мен Орталық Азия өңірінде жоғары білімді мейірбике ісі мамандарын даярлайтын алғашқы оқу орны.
Мейірбике ісі институтының бастауы 1993 жылдан басталады, сол кезде Тусон (АҚШ) мен Алматы (Қазақстан) бауырлас қалалары арасындағы денсаулық сақтау саласындағы серіктестік қарым-қатынас аясында, директоры Эмили Дженкинс – заң ғылымдарының докторы болған, жаңа типті мейірбикелерді даярлайтын жаңа оқу орнын ашуға негіз қаланды.
Мемлекеттік деңгейде Алматы қаласында жоғары білімді мейірбикелер даярлайтын білім беру ұйымын пилоттық нұсқа ретінде ашу туралы шешім қабылданды. Бір жылдан кейін Америкалық халықаралық денсаулық сақтау одағының желісі бойынша Бейсенова Г.С. басқарған оқытушылар тобы АҚШ-тың Аризона штатының ауруханалары мен медициналық колледждерінде тағылымдамадан өтті.
1994 жылы Америкадан келгеннен кейін Бейсенова Г.С. «Эмили» медициналық орталығын құрды, онда мейірбике ісі мамандарын көп деңгейлі даярлау басталды. Бес жылдан кейін, 1999 жылы «Эмили» медициналық орталығы мемлекеттік аттестаттаудан өтіп, көп деңгейлі мейірбикелерді даярлауға (орта кәсіптік және жоғары кәсіптік білім деңгейлері) құқық беретін мемлекеттік лицензия негізінде «Институт» мәртебесін алды, мынадай біліктіліктер берілді: «жалпы практикадағы мейірбике»; «мейірбике – мейірбике ісінің бакалавры»; «мейірбике-менеджер».
Институт медбике ісі Қазақстан Республикасы мен Орталық Азия өңірінде жоғары білімді мейірбике ісі мамандарын даярлайтын алғашқы ЖОО болды. Келесі 13 жыл бойы Институт елде жаңа формациядағы мейірбике ісі мамандарын даярлайтын жалғыз жоғары медициналық оқу орны болып қала берді және алғашқылардың қиындықтарын толық сезінді. Қиындықтарға қарамастан, Институт аман қалды. Институт ұжымы жоғары мейірбикелік білім берудің алғашқы мемлекеттік жалпыға міндетті стандартын әзірлеуші және авторы болды.
Бұл құжатпен халықаралық стандарттарға сәйкес келетін мейірбикелерді оқыту бағдарламасына түбегейлі өзгерістер енгізілді. Оқытудың циклдік жүйесіне негізделген және оқытудың дәйектілігін және оқылатын пәндердің мазмұнды байланысын қамтамасыз ететін оқу процесін ұйымдастырудың қатаң жүйесі енгізілді. Мейірбикелік білім беру бағдарламасына алғаш рет болашақ маманды тек клиницист ретінде ғана емес, сонымен қатар практикалық денсаулық сақтаудың мейірбикелік қызметін ұйымдастырушы, талдаушы, бейіндік пәндердің оқытушысы ретінде қалыптастыратын пәндер енгізілді.
Мейірбикелік білім беруді практикалық қызметте дербестігін кеңейту құқығы бар мейірбикелерді көп деңгейлі даярлауға бағыттау бес негізгі бағыт бойынша жүзеге асырылды:
клиникалық базаны кеңейту және оқу процесіне клиникалық оқытуды енгізу;
оқытылатын пәндердің көпшілігі бойынша оқытудың көрнекі формаларын және практикалық сабақтарды енгізу;
жеке ғылымның өзіндік құндылығы қағидатынан бас тарту және оқу курстарының көлемі мен мазмұнын мейірбикелік білім берудің жаңа мақсаттық қондырғыларына бағындыру;
оқыту ұзақтығын бес жылға дейін ұлғайту, «мейірбике ісі» мамандығының біліктілік деңгейлері бойынша дипломдарды кезең-кезеңімен беру және оқу процесін ұйымдастырудың жаңа қағидаттарын енгізу;
Институттың әрбір түлегінің міндетті түрде ғылыми-зерттеу жұмысын орындауы және кейіннен қорғауы.
Мұндай елеулі өзгерістер Институттың барлық профессорлық-оқытушылық құрамынан жанқиярлық жұмысты талап етті. Мейірбике ісі институты отандық жоғары мейірбикелік білім беру үшін тағдырлы реформада шешуші рөл атқарды. Бір жағынан, ол реформа полигоны қызметін атқарды, екінші жағынан – дәл Институт ұжымы мен түлектері іске асырылуы реформаның негізгі мазмұнын құраған және кейіннен қазақстандық жоғары мейірбикелік мектепте мейірбикелерді даярлаудың жоғары деңгейін қамтамасыз еткен идеялардың авторлары болды.
Қазақстанда мейірбикелік білім беру реформаларын сәтті жүргізуде мейірбике ісі институтының бірінші және қазіргі уақытта жұмыс істеп тұрған ректоры – Галина Сұлтанқызы Бейсенованың қызметі ерекше рөл атқарды. Ол – Білім беру ісінің Құрметті қызметкері, Денсаулық сақтау ісінің екі мәрте үздігі, ҚР мейірбикелерінің Ұлттық кеңесінің мүшесі, ҚР медициналық ЖОО оқу-әдістемелік бірлестігінің мейірбике ісі бойынша пәндік комиссиясының төрағасы, мейірбикелерді даярлау саласындағы университет бағдарламаларының Халықаралық қауымдастығының мүшесі, білім беру саласындағы 10-нан астам халықаралық сертификаттардың иегері, Қазақстандағы «Мейірбике ісіндегі менеджмент» атты алғашқы оқулықтың авторы.
Мейірбике ісі институтының құрылуы Қазақстанда жоғары мейірбикелік білім беруді тарату үшін үлкен маңызға ие болды. Соның нәтижесінде, 2007 жылдан бастап елдегі медициналық жоғары оқу орындарының көпшілігі өз құрамында мейірбике ісі факультеттерін ашты, бұл мейірбикелік білім беруді реформалау саясатын тұтастай алғанда мемлекеттің де, медициналық қоғамдастықтың да мойындағанын растайды.
Реформаның басты жетістігі – елді білікті мейірбике кадрларымен қамтамасыз ету бойынша мемлекет мүдделерін қанағаттандыру, жоғары мейірбикелік білім беру факультетінде дүниежүзілік білім беру кеңістігіне кіру бойынша мемлекет саясатына сәйкес келетін оқытудың кредиттік жүйесін көздейтін мейірбике ісі бойынша сапалы жаңа мемлекеттік білім беру стандартын енгізу болды. Институт ұжымы кезекті рет мейірбикелік мамандық бойынша жаңа мемлекеттік стандартты әзірлеуге белсенді қатысып, оқу жоспарының пәндері бойынша типтік оқу бағдарламаларының көпшілігінің авторы болды. Сонымен қатар, Институт орта кәсіптік білімі бар мамандарды даярлауды тоқтатпады. Институт төрт рет мемлекеттік аттестаттаудан сәтті өтті. Оқу орнының соңғы мемлекеттік аттестаттауы – 2011 жылы. Институттың білім беру қызметі мемлекеттік лицензияға сәйкес жүзеге асырылады.
Оқу орнында оқыту мейірбике ісі саласындағы әлемдік тәжірибенің ең жаңа жетістіктерін ескере отырып жасалған жаңа оқу жоспарлары мен бағдарламалары, оның ішінде кредиттік оқыту жүйесі бойынша жүргізілді. Мейірбике ісі институтының оқу бағдарламалары оқытуды медициналық-санитарлық алдын алуға, мейірбикелік практикадағы жаңа технологияларға үйретуге, мейірбике персоналы қызметінің жауапкершілігі мен этикалық нормаларын арттыруға, шешім қабылдауға қабілетті, дербестігі бар, сондай-ақ мейірбике персоналын тиімді басқаруға қабілетті, денсаулық сақтау және медициналық көмек саласындағы саясатты анықтай білетін мейірбикені қалыптастыруға бағыттайды. Білім беру бағдарламалары клиникалық мәселелермен қатар денсаулық сақтауды ұйымдастыру, экономика, менеджмент, құқықтық нормалар, медициналық психология мәселелерін қамтиды.
Өз тарихының барлық кезеңінде Мейірбике ісі институты отандық жоғары мейірбикелік білім беру көшбасшыларының бірі болып қала берді. ЖОО түлегінің дипломы әрдайым кең жалпы теориялық және ауқымды клиникалық даярлықтың куәсі болды.
Институт «Мейірбике-менеджер», «Мейірбике-бакалавр», «Жалпы практикадағы мейірбике», «Жалпы практикадағы фельдшер», «Жалпы практикадағы акушерка» дипломдары бар 2500-ден астам студентті оқытып шығарды. Біздің түлектер бүгінде Астана, Алматы, Семей, Ақтөбе және т.б. қалалардың емдеу-профилактикалық ұйымдары мен медициналық бейіндегі ғылыми-зерттеу институттарында жұмыс істейді. 200-ден астам түлек бас және аға мейірбике, Денсаулық сақтау департаменттерінің мейірбике ісі жөніндегі бас мамандары болып жұмыс істейді, жекелеген түлектер медициналық колледждерде және Мейірбике ісі институтында оқытушы, түлектердің бір бөлігі – мейірбике болып жұмыс істейді. Біздің түлектердің кәсіптік қызметін іске асыру географиясы АҚШ, Германия, Дания, Канада, Израиль, Ресей сияқты шетел мемлекеттеріне дейін кеңейді.
«Эмили» медициналық орталығында медицина қызметкерлерінің қосымша білімін берудің тиімді жүйесі қалыптасты. Оның оқыту бағдарламалары практикалық денсаулық сақтаумен тығыз қарым-қатынаста, оның қосымша білім беруге деген тұтынушылық сұранысын, емдеу-профилактикалық ұйымдардың пациенттерді сапалы күту мен емдеуді қамтамасыз ету қажеттіліктеріне сәйкес құрастырылған. Біліктілікті арттыру курстарында 4000-нан астам мейірбике оқып шықты.
«Эмили» МО-да студенттерді оқыту үшін барлық жағдай жасалған. Қорында қазақ және орыс тілдерінде оқу, ғылыми, анықтамалық және көркем әдебиет бар кітапханасы бар. Студенттердің қызметіне Интернет, оқушылар қолмен жұмыс істеу дағдыларын меңгеріп, бекітетін симуляциялық кабинет ұсынылған. Оқыту компьютерлік және мультимедиялық технологиялар негізінде интерактивті оқыту әдістерін қолдану арқылы жүргізіледі. Бейіндік пәндер бойынша білім беру жұмысы Алматы қаласының көптеген ірі стационарларында, емханалары мен ҒЗИ-да жүргізіледі. «Эмили» медициналық орталығында студенттердің адамгершілік-этикалық, құқықтық, патриоттық сезімдерін тәрбиелеуге, достық пен ұлтаралық келісімді нығайтуға, мемлекетіміздің сыртқы және ішкі саясатын насихаттауға бағытталған белгілі бір дәстүрлер қалыптасқан. Мұнда білім беру қызметінің сапасы үнемі жетілдіріліп отырады. Материалдық-техникалық базасы жақсарып келеді.
«Эмили» медициналық орталығының кадрлық әлеуеті, оның ішінде ғылыми дәрежелері бар: ғылым докторлары мен кандидаттары – оқытушылармен нығайтылады. Профессорлық-оқытушылық құрам денсаулық сақтау, білім беру және мейірбике ісі саласындағы халықаралық, республикалық және өңірлік деңгейдегі ғылыми форумдарға белсенді қатысады. Оқу процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз етуге профессорлық-оқытушылық құрам қомақты үлес қосты. Олардың көпшілігі мейірбике ісі мамандарына арналған оқулықтардың, монографиялардың, оқу-әдістемелік құралдардың авторы және әзірлеушісі болды.
Бүгінде «Эмили» медициналық орталығы – халықтың денсаулығын сақтау бойынша басым үкіметтік бағдарламаларды басқаруға қабілетті мейірбике кадрларын даярлау және олардың біліктілігін арттыру бойынша кешенді білдіретін ашық білім беру инновациялық кеңістігі.